ระบบท่อทางเดินสารทําความเย็น

แผยแพร่เมื่อ 17 กันยายน 2564

ระบบท่อทางเดินสารทําความเย็น (Refrigeration Piping)

โดยหลักการการทำความเย็นพื้นฐาน จะแบ่งความดันออกเป็น 2 ส่วนคือ

1. ด้านอัดออกจากคอมเพรสเซอร์ที่มีความดันสูง
2. ด้านดูดกลับคอมเพรสเซอร์ที่มีความดันต่ำ

ระบบทำความเย็นและอุปกรณ์ในระบบทำความเย็นจะไม่สามารถเริ่มทำงานได้เลย ถ้าขาดสิ่งที่เรียกว่า "ท่อเดินสารทำความเย็น" ที่ทำหน้าที่สำคัญเป็นตัวกลางส่งสารทำความเย็นไปตามอุปกรณ์ต่างๆ

ระบบท่อสารทำความเย็นแยกเป็น 3 ส่วนดังนี้

1. Suction line : ท่อสารทำความเย็นทางดูด ก่อนเข้าเครื่องอัดไอหรือ Compressor
2. Discharge line : ท่อสารทำความเย็นที่ออกจากเครื่องอัดไอ (Compressor) ไปยังเครื่องควบแน่น (Condenser)
3. Liquid line : อยู่บริเวณระบบท่อจากทางออกเครื่องควบแน่น (Condenser) ไปยังวาล์วความดัน หรือ Expansion valve

ทั้ง 3 ระบบท่อสารทำความเย็นนี้ การออกแบบระบบท่อสารทำความเย็นนั้นจำเป็นต้องมีความรู้ ความสามารถและประสบการณ์ในเรื่องขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางของท่อ อัตราการไหลเชิงมวล รวมถึงอุณหภูมิของสารทำความเย็น และ ความดันสูญเสียในระบบท่อ

ซึ่งความดันสูญเสียในท่อและอุปกรณ์ต่างๆ ที่ติดตั้งมีส่วนสำคัญในการออกแบบและเลือกใช้ขนาดท่อสารทำความเย็น และส่งผลกระทบถึง ประสิทธิภาพเครื่องอัดไอหรือ Compressor ในเครื่องทำความเย็นด้วย

1.Suction line

อยู่ระหว่างเครื่องระเหยกับเครื่องอัดไอ ดังนั้นความดันจะขึ้นอยู่กับอุณหภูมิระเหยไอของสารทำความเย็น จะขยายตัวที่ความดันต่ำกว่า และเครื่องอัดไอเป็นอุปกรณ์ที่ใช้บรรจุสารทำความเย็นเป็นสาเหตุ ทำให้ความจุของเครื่องอัดไอลดลงได้

เนื่องจากต้องควบคุมน้ำหนักของสารทำความเย็นที่เบาลง แล้วทำการอัดไปสู่ทางออกของเครื่องอัดไอที่ความดันสูง ทำให้มีผลต่างของความดันที่เพิ่มขึ้น ส่งผลให้ต้องใช้กำลังในการอัดไอเพิ่มขึ้นไปด้วย เมื่อเทียบที่ขนาดการทำความเย็นที่เท่ากันในส่วนอื่น

ถ้า Suction line มีขนาดท่อที่ใหญ่ อุปกรณ์อื่นๆ เช่นวาล์วหรืออุปกรณ์ควบคุมก็จะมีขนาดใหญ่ขึ้นตามด้วย ส่งผลทำให้ค่าใช้จ่ายของอุปกรณ์จะสูงมากขึ้น และขนาดท่อที่ใหญ่ยังมีผลถึงน้ำมันหล่อลื่นที่จะย้อนกลับมาที่เครื่องอัดไอ

ความดันสูญเสีย และค่าใช้จ่าย เป็นแค่ส่วนหนึ่งของการ พิจารณาเลือกใช้ขนาดของท่อสารทำความเย็นในส่วนนี้ คุณสมบัติการไม่รวมตัวระหว่างสารทำความเย็นกับน้ำมันคอมเพรสเซอร์ ก็เป็นส่วนหนึ่งของการเลือกใช้ จะเห็นได้ว่า Suction line เป็นจุดเริ่มต้นที่จะต้องพิจารณาอย่างละเอียด

2.Discharge line

ความดันสูญเสียที่มากที่สุดจะอยู่ในช่วงความดันที่สูงสุดและตกลงมา ที่ความดันสูงของเครื่องควบแน่น ในช่วงระหว่างเครื่องอัดไอถึงเครื่องควบแน่น เมื่อความดันของสารทำความเย็นที่อยู่ใน Discharge line สูงขึ้น ส่งผลให้เครื่องอัดไอต้องใช้กำลังสูงตามไปด้วย

3.Liquid line
ในส่วนนี้ความดันสูญเสียมีผลกระทบน้อยกว่าท่อสารทำความเย็นในส่วนอื่น ความดันของสารทำความเย็นจะลดลงจากเครื่องควบแน่น ผ่านวาล์วลดความดัน สำหรับการเลือกใช้อุปกรณ์หรือวาล์วลดความดันที่ดีจะทำให้ช่วงของการลดความดัน อยู่ในช่วงที่แคบและเหมาะสม

ความดันสูญเสียก่อนผ่านวาล์วลดความดันนั้น เป็นการสูญเสียความดันที่สูง เนื่องจากขณะควบแน่นจะมีสารทำความเย็นสถานะไอบางส่วนผ่านวาล์วลดความดัน เพื่อเปลี่ยนสภาวะเป็นสารทำความเย็นเหลวอย่างรวดเร็ว (Flashing) จึงต้องเลือกใช้อุปกรณ์หรือวาล์วลดความดันที่มีประสิทธิภาพดี และความหลีกเลี่ยงการเกิด Flashing ของสารทำความเย็นภายในท่อส่วน Liquid line ดังนั้นการเกิดความดันสูญเสียสามารถควบคุมได้โดยการเลือกอุปกรณ์ หรือวาล์วลดความดันที่มีประสิทธิภาพ และทำใหเกิด Flashing ที่น้อยที่สุด

การเลือกขนาดของท่อสารทำความเย็นต้องคำนึงถึง สารทำความเย็นเป็นหลัก

ปริมาณของสารทำความเย็นมีส่วนสำคัญในการเลือกใช้ขนาดท่อ สารทำความเย็นจุด Suction line และยังเป็นตัวเลือกขนาดของคอมเพรสเซอร์หรือเครื่องอัดไออีกด้วย

สารทำความเย็นส่วนใหญ่มีองค์ประกอบของไฮโดรคาร์บอน และสารทำความเย็นที่เป็นแอมโมเนีย ช่างติดตั้งระบบต้องมีความรู้ความเข้าใจ ประเภทและส่วนผสมของสารทำความเย็น ก่อนเลือกวัสดุของท่อ เพราะ สารความเย็นบางชนิดทำปฏิกิริยาต่อท่อ เช่น สารความเย็นที่มีส่วนผสมเป็นแอมโมเนียจะทำปฏิกิริยากัดกร่อนต่อท่อทองแดง แต่จะสามารถใช้ได้ดีกับท่อเหล็กหรือท่ออะลูมิเนียม

นอกเหนือเรื่องที่กล่าวมาในบทความข้างต้น การจะใช้งานท่อเดินสารทำความเย็นให้มีอายุไปกับระบบทำความเย็นของคุณได้ยาวนาน ต้องมีการตรวจสอบและเก็บรักษาอุปกรณ์อย่างสม่ำเสมอ เช่นการตรวจสอบข้อต่อของท่อ และท่อเดินสารทำความเย็นจะต้องสะอาด ไม่มีฝุ่น และปราศจากความชื้น

เวลาเก็บรักษาควรทำการปิดปลายท่อทุกครั้ง (Sealed) เพื่อป้องกันฝุ่นละอองและความชื้น ศัตรูตัวสำคัญของระบบทำความเย็นค่ะ

การเลือกใช้อุปกรณ์อุปกรณ์ระบบทำความเย็นอย่างเหมาะสม ไม่ใช่แค่เพียงลดค่าใช้จ่ายของอุปกรณ์และติดตั้งระบบเพียงเท่านั้น อาจจะส่งผลถึงการสิ้นเปลืองพลังงานของระบบทำความเย็นและความปลอดภัยในอนาคตอีกด้วย

หากต้องการคำแนะนำเกี่ยวกับระบบทำความเย็น รวมถึงเลือกสารทำความเย็นให้เหมาะกับธุรกิจของคุณ เพื่อคุณภาพสูงสุด
ปรึกษาเราได้ที่ Line id : @Colder

ผู้เชี่ยวชาญและตัวแทนจำหน่าย น้ำยาแอร์และสารทำความเย็น รวมถึงอุปกรณ์เครื่องทำความเย็นอื่นๆ COLDER SOLUTION